Diabetes
Diabetes is een verzamelnaam voor verschillende ziekten, waarvan de bekendste type 1 en type 2 zijn.
De ziekten hebben met elkaar gemeen dat de opname van suiker door lichaamscellen niet goed werkt. Daardoor blijft er te veel glucose (suiker) in het bloed zitten, als het niet behandeld wordt.
Diabetes type 1
Diabetes type 1 is een chronische ongeneeslijke auto-immuunziekte. De cellen in de alvleesklier die insuline aanmaken worden bij deze ziekte vernietigd door het eigen immuunsysteem. Insuline is een hormoon dat nodig is om glucose de cellen in te krijgen. Bij mensen met diabetes type 1 kan door een tekort aan insuline de glucose niet worden opgenomen in de cellen, en blijft in het bloed. Het bloedglucosegehalte stijgt daardoor tot waarden ver boven 8 mmol/l. Bij gezonde mensen ligt deze waarde tussen de 4 mmol/l en 8 mmol/l.
Een te hoge bloedglucosewaarde (hyperglykemie) geeft verschillende directe klachten zoals moeheid, humeurigheid, dorst, honger hebben, veel plassen, uitdrogingsverschijnselen, jeuk en op de iets langere termijn gewichtsverlies. Ook kan hyperglykemie op de lange termijn leiden tot onherstelbare schade aan ogen, nieren en zenuwen. Daarnaast is het risico op hart- en vaatziekten sterk verhoogd.
Om de bloedglucosewaarde op een normaal peil te brengen spuiten mensen met diabetes type 1 insuline.
Naast een hyperglykemie kan het ook voorkomen dat de bloedglucosespiegel onder de 4 mmol/l komt, dit heet een hypoglykemie. Hierbij ontstaan verschillende klachten die variëren van milde prikkelbaarheid tot ernstigere verschijnselen zoals aanvallen van trillen, zweten, hartkloppingen, geeuwen en humeurwisselingen. Wanneer de glucosewaarde te laag wordt kan dit leiden tot flauwvallen, wat zou kunnen leiden tot permanente hersenschade of dood.
Voedingsadviezen voor diabetes type 1-patiënten zijn gericht op het bereiken en behouden van een gezond gewicht, het onder controle houden van de bloedglucosewaarde en het goed zorgen voor hart- en bloedvaten, om zo de kans op complicaties te verkleinen.
Er is voldoende bewijs dat meerdere voedingspatronen zoals een mediterraan voedingspatroon en een koolhydraatbeperkt dieet een positief effect kunnen hebben op glucosewaarden en beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Het verschilt per persoon welk dieet het meest geschikt is en een persoonlijk voedingsadvies is daarom noodzakelijk.
Diabetes type 2
Ongeveer 90% van de mensen met diabetes heeft diabetes type 2. Diabetes type 2 ontstaat doordat de lichaamscellen ongevoeliger worden voor insuline. Dit heet insulineresistentie. Door de insulineresistentie nemen de cellen minder suiker op uit het bloed. Hierdoor stijgt het bloedglucosegehalte steeds meer en moet de alvleesklier steeds harder werken. Wanneer de alvleesklier de vraag naar meer insuline niet meer aankan raakt deze uitgeput en maakt dan minder insuline aan.
Risicofactoren diabetes type 2
De kans om deze ziekte te ontwikkelen neem toe
- bij overgewicht
- wanneer iemand te weinig beweegt
- als een ouder, broer of zus diabetes type 2 heeft
- als iemand in het verleden zwangerschapsdiabetes heeft gehad of als de moeder zwangerschapsdiabetes heeft gehad
- bij een bepaalde etniciteit (Diabetes komt vaker voor bij Hindoestanen, Turken en marokkanen)
- bij een hoge bloeddruk
- bij vetstofwisselingsstoornissen
- als je rookt; dat maakt het lichaam minder gevoelig voor insuline
Voor mensen met diabetes type 2 valt veel winst te behalen op het gebied van de gezondheid. Door het aanpassen van de leefstijl met een gezond voedingspatroon is het vaak niet nodig om verdere medicatie te gebruiken en is het in veel gevallen mogelijk om Diabetes type 2 "om te keren". Een koolhydraatbeperkt dieet is daarvoor uitermate geschikt; de praktijk biedt verschillende opties voor het volgen van een koolhydraatbeperkte voeding.
Wilt u meer weten over voeding bij diabetes?
Bij Diëtistenpraktijk Food Factor informeren wij u er graag over, bel voor een afspraak 06-12799188
